Zeytin Sineği Bactrocera olea

temmuz başından itibaren, öncelikle salamuralık Gemlik ve Manzanilla çeşitleri ile yağlık Ayvalık zeytin çeşidinden başlamak üzere, yaz boyunca önemli zararlara neden olabilmektedir.

uZeytin sineği larva döneminde, meyve etinde zarara neden olur. Larva gelişme süresince, çekirdek etrafında galeriler açarak beslenir. Böylece meyvelerin çürüyerek dökülmesine, zeytin yağı miktarının azalmasına ve yağda asitliğin yükselmesine neden olur. Özellikle sofralık zeytinlerde, zararı daha büyük önem taşımaktadır.

uErgin, 4-6 mm. boyunda, parlak kahve ve bal renklidir.

uParlak kırmızımsı sarı başında, damla şeklinde siyah bir benek,

uKırmızı sarı göğsünün orta-sırt bölgesinde ise siyah renklenmeye sahiptir.

uAyrıca 4 tane mat gri boyuna çizgi ve keza sarı açık pulcuğun önünde pasrengi-kahverengi enine çizgi taşır.

uDişilerde karın geniş yapılı olup, sonunda yumurta koyma iğnesi bulunur.

u4 çift siyah yanal benek ve parlak siyah renkli yumurta koyma borusu, kırmızı kahverengi abdomene ilginç bir görünüm verir.

uYumurta koyma borusuyla zeytinleri delerek meyve derisi altına yumurta bırakır.

Yumurta meyvenin 0.5-1 mm derinliğine bırakılır.

•Yumurta 0.7-0.9 mm. boyunda, Mat beyaz renkli ve mekik şeklindedir.

•Larva ayaksız ve şeffaf, beyaz renklidir.

•Baş ince, vücudu geriye doğru kalınlaşır. Konik silindirik görünümdedir.

•Olgun larva, 6-8.5mm. boyunda,1.3-1.9 mm. enindedir.

ZEYTİN SİNEĞİNİN YAŞAYIŞI

uKışı çoğunlukla toprağın 2-5 cm derinliğinde pupa döneminde veya zeytinlik ve fundalıklarda ergin halinde geçirir.

uKışlayan erginler, kabuklu bitlerin ve yaprakbitlerinin şekerli ve tatlı salgıları, meyve özü, bal gibi şekerli maddelerle, karaağaç, çınar ve zeytin ağaçlarının akıntıları ve çiçek nektarları ile beslenirler.

uErginler toprak sıcaklığının 10 C'yi bulmasından itibaren, ender olarak nisan başlarında, genel olarak hazirandan itibaren topraktan çıkmaya başlarlar.

uYumurta koyma olgunluğuna gelmek için, bir süre etraftaki tatlı maddelerle beslenirler.

uMeyvelerin yumurta konulmaya elverişli hale gelmeye başladığı haziran sonlarında çiftleşen dişiler, öncelikle iri, parlak ve yağlanmaya başlamış zeytin meyvelerini tercih ederler

•Meyvenin 0.5-1 mm derinliğine iğ şeklindeki yumurtasını, yumurta koyma borusu ile açmış olduğu V şeklindeki yarığa bırakır.

•Bir dişi, her zeytin meyvesine ancak bir yumurta bırakabilir.

• Yoğunluğun yüksek olduğu yer ve yıllarda, bir zeytin meyvesine, farklı dişiler tarafından 7-9 adet yumurta bırakılabilir.

•Meyvede yumurta bırakılan yer, bir gün sonra koyu kahverengine dönüşür, buna “ VURUK ” denir.

•Zeytin meyvesi içerisine konulan yumurtanın açılma süresi, yaz aylarında 18°C'de 2 gündür.

•Bu süre, sonbaharda 6-10 güne kadar uzar.

•Bir dişi, 200-250 yumurta koyabilir.

•Zeytin meyvesi içerisine konulan yumurtanın açılma süresi, yaz aylarında 18°C'de 2 gündür. Bu süre, sonbaharda 6-10 güne kadar uzar.

•Olgun larva, pupa olmadan önce kendine bir oda hazırlar ve meyve zarını kemirip, incelterek kendine bir çıkış deliği açar.

Zeytin Sineğinin zararları

uZeytin sineği larva döneminde meyve etinde zarara neden olur.

uLarva gelişme süresince, çekirdek etrafında galeriler açarak beslenir.

uBöylece meyvelerin çürüyerek dökülmesine Zeytinyağı miktarının azalmasına Asitliğin yükselmesine neden olur.

uZarar oranı normal yıllarda % 15-30, salgın yıllarında % 60'a kadar ulaşabilmektedir.

Zeytin Sineğinin Biyoteknik mücadele yöntemi

uMonitör amaçlı; zararlının tespiti ve izlenmesi amacıyla üretim döneminin başlangıcında her zeytin tarlasına hektara en az 1-2 tuzak olacak şekilde tuzaklar asılır. Tuzaklarda belirli dönemlerde yakalanan böcekler sayılarak, zararlının ergin uçuş aktivitesi ve yoğunluğu hakkında bilgi sağlanır. Bu bilgiler esas alınarak, uygun mücadele yöntemleri ve zamanı belirlenir.

uKitlesel amaçlı; 1.500-2.000 ağaca sahip arazilerde her ağaç başına 1 tuzak (20 tuzak /dekar), izole bahçelerde ise her iki ağaçta 1 tuzak asılması yeterli olur(10 tuzak / dekar).

uFeromon ve cezbedici ihtiva eden plastik poşet ve 25x40 cm sarı yapışkan tuzak ile kullanılır. Tuzak, bitkinin yan dallarına yerden 150 cm yüksekliğe asılır. Yapışkan plaka, kirlenmesi veya böcekle kaplanması durumunda değiştirilir. Feromon ve cezbedicinin etki süresi, sıcaklık koşullarına bağlı olarak 4-6 haftadır.

Kültürel Yöntemler

uPupaların yok edilmesi için kış aylarında toprağın derince sürülmesi.

uZarar periyodu boyunca 3-4 günde bir kurtlu zeytinlerin toplanarak zeytinlikten uzaklaştırılması gerekmektedir.

uZarar periyodu boyunca 3-4 günde bir, kurtlu zeytinlerin toplanarak zeytinlikten uzaklaştırılması gerekmektedir.

uAyrıca zeytin sineğinin, sonbahardaki yoğun zararının önlenmek için, erken hasat yapılmalıdır.